اگر شما تا به حال با هارد دیسک خود سرسری کارکرده اید، و همیشه درحال فرمت کردن و پارتیشن بندی هستید، شما مطمئنا با MBR و GPT مواجه شده اید. این امر به ویژه زمانی که در حال بوت دوگانه Mac خود هستید، و با مشکل سویچ کردن GPT به MBR برخورد می کنید آشکار میشود. شما احتمالا به این موضوع فکر کرده اید، که تفاوت بین MBR و GPT چیست؟ چه تفاوتهایی بین MBR و GPT وجود دارد ؟ و آیا استفاده از یکی از آنها مزیتی بر دیگری دارد؟ در این مقاله به تفاوت بین MBR و GPT را برای شما روشن خواهیم کرد.
پارتیشنهای هارد دیسک
احتمالا میدانید که میتوانید هارد دیسک خود را به چند پارتیشن تقسیم کنید. سوال این است، سیستم عامل چگونه ساختار پارتیشن هارد دیسک را می فهمد؟ این اطلاعات باید از جایی به آمده باشد. این جایی است که MBR (Master Boot Record) and GPT (Guid Partition Table) وارد داستان می شوند. در حالی که هر دو از لحاظ معماری متفاوت هستند، نقش مشابهی در مدیریت و ارائه اطلاعات برای پارتیشنهای هارد دیسک برعهده دارند.
MBR چیست؟
MBR استاندارد قدیمی برای مدیریت پارتیشن در هارد دیسک است، و هنوز هم به طور گسترده توسط بسیاری از مردم مورد استفاده قرار میگیرد. MBR در ابتدای هارد دیسک قرار دارد، و اطلاعاتی در مورد نحوه سازماندهی پارتیشنهای منطقی در دستگاه های ذخیره سازی را در خود نگه میدارد . علاوه بر این، MBR همچنین شامل کد اجرایی است که می تواند پارتیشنها را برای سیستم عامل فعال اسکن کند، و کد یا روال بوت شدن را برای سیستم عامل بارگذاری کند.
برای یک هارد درایو دارای MBR، شما تنها میتوانید چهار پارتیشن داشته باشید. برای ایجاد پارتیشن بیشتر، شما میتوانید پارتیشن چهارم را به عنوان پارتیشن اضافه Extended partition تنظیم کنید، و قادر به ایجاد چند زیر پارتیشن (یا درایو منطقی logical drives) در آن خواهید بود. از آنجا که MBR 32 بیت را به منظور ثبت پارتیشن استفاده میکند، هر پارتیشن تنها میتواند تا حداکثر اندازه ۲ ترابایت برسد. شکل زیرچگونگی طرح دیسک MBR معمول را نمایش میدهد:
چندین مشکل با MBR وجود دارد. اول از همه، شما تنها میتوانید ۴ پارتیشن در هارد دیسک داشته باشید، و هر پارتیشن به اندازه تنها ۲ترابایت محدود شده است. MBR با هارد دیسکی با فضای ذخیرهسازی بزرگ مثلا ۱۰۰ ترابایت به خوبی کار نخواهد کرد. دوماً MBR تنها جایی است که اطلاعات پارتیشن را نگه می دارد. اگر خراب شود (بله، به راحتی میتواند خراب شود)، کل هارد دیسک غیرقابل خواندن میشود. چه اتفاقی میافتد اگر MBR خراب شود؟
GPT چیست؟
GPT مخفف GUID Partition Table آخرین و جدیدترین استاندارد برای ایجاد پارتیشنهای هارد دیسک است. این کار منجر به استفاده از شناسه های منحصر به فرد جهانی (GUID) برای تعریف پارتیشن میشود، و بخشی از استاندارد UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface است.
این به این معنا است که در یک سیستم مبتنی بر UEFI (که برای ویندوز۸، ویژگی Secure Boot مورد نیاز است)، مستلزم استفاده از GPT است .با استفاده ازGPT ، شما میتوانید از لحاظ تئوری پارتیشنهای نامحدودی بر روی هارد دیسک ایجاد کنید، هرچند در اکثر سیستم عاملها به ۱۲۸ پارتیشن محدود شده است. بر خلاف MBR که هر پارتیشن به اندازه تنها ۲ ترابایت محدود میشود، هر پارتیشن در GPT می تواند به اندازه ۲ به توان ۶۴ بلوک برسد، (در حالت ۶۴ بیتی)، که معادل ۹.۴۴ زتابایت برای یک بلوک ۵۱۲ بایتی است،- ۱ZB=1 billion terabytes- در ویندوز مایکروسافت، اندازه به ۲۵۶ ترابایت محدود شده است.
با توجه به نمودار جدول GPT بالا، شما میببینید که یک GPT اولیه Primary GPT در ابتدای هارد دیسک وجود دارد، و یک GPT ثانویه در انتها ی هارد درایو موجود است. این چیزی است که باعث برتری GPT نسبت به MBR میشود، GPT هدر پشتیبان و جدول پارتیشن را در انتهای دیسک ذخیره میکند، در نتیجه درصورتی که جداول اصلی دچار خرابی شوند، میتواند آنها را بازیابی و ترمیم کند. همچنین کنترل های CRC32 را برای شناسایی خطاهای و انحرافات هدر و جدول پارتیشن را انجام می دهد.
شما همچنین می توانید ببینید که یک MBR محافظت شده در اولین سکتور از هارد دیسک وجود دارد. این شکل راه اندازی هابریدی به یک سیستم مبتنی بر BIOS اجازه میدهد، از دیسک GPT با استفاده از یک هدر بوت ذخیره شده در ناحیه کد MBR محافظت شده بوت شود. به علاوه، دیسک GPT را در برابر آسیبی که توسط برنامههای کمکی دیسک GPT-unaware ایجاد میشود، محافظت میکند.
پشتیبانی سیستم عامل
Mac های اینتلی از GPT به طور پیش فرض استفاده میکنند، و شما قادر به نصب Mac OSX (بدون ترفند و هک) بر روی یک سیستم MBR نخواهید بود. سیستم عامل Mac OS Xبر روی دیسک MBR اجرا خواهد شد، هر چند قادر به نصب روی آن نخواهید بود.
اغلب کرنلهای لینوکس با پشتیبانی GPT هستند. مگر اینکه شما کرنل خود را کامپایل کرده باشید، و این قابلیت را به آن اضافه نکرده باشید، شما نباید مشکلی با کار با دیسک GPT داشته باشید. یک نکته جالب توجه اینکه، شما مجبور خواهید بود از Grub 2 به عنوان bootloader استفاده کنید.
برای ویندوز، تنها نسخه های ۶۴ بیتی و ویندوز XP به بعد بوت از دیسک GPTرا پشتیبانی میکنند. اگر یک لپ تاپ از پیش نصب شده با ویندوز ۸ ۶۴ بیتی دارید، به احتمال زیاد از GPT استفاده میکند. برای ویندوز ۷ و نسخه های قبلی، تنظیمات پیش فرض MBR به جای GPT خواهد بود.
نتیجه تفاوت بین MBR و GPT
در اغلب موارد، شما با هر کدام از MBR یا GPT مشکلی نخواهید داشت. تنها در وضعیتی که نیاز است ویندوز بر روی Mac نصب کنید، یا زمانی که نیاز به یک پارتیشن بزرگتر از ۲ ترابایت دارید، نیاز است از GPT استفاده کنید، و یا MBR را به GPT تبدیل کنید. کامپیوترهای جدیدتر که از UEFI استفاده می کنند، که تنها از GPT پشتیبانی میکنند. یکی دیگر از تفاوت بین MBR و GPT در این است که اگر به سرعت بیشتر در بوت شدن تمایل دارید باید از UEFI استفاده کنید و در این صورت باید از پارتیشن های GPT بهره ببرید. در صورت وجود هرگونه سؤال در این زمینه میتوانید سؤالات خود را در بخش نظرات همین صفحه مطرح کنید، و ما به سؤالات شما. پاسخ خواهیم داد.
تفاوت بین MBR و GPT و جدول مقایسه MBR و GPT تفاوت ها در یک نگاه
MBR-Basic | GPT-Basic | MBR-Dynamic | GPT-Dynamic |
حد اکثر چهار پارتیشن پرایمری یا سه پارتیشن پرایمری و یک پارتیشن اکستندد با نهایتا” ۱۲۸ پارتیشن لاجیکال | حد اکثر ۱۲۸ پارتیشن پشتیبانی میشود | تا ۲۰۰۰ والیوم ولی ۳۲ تا بیشتر پیشنهاد نمی شود | تا ۲۰۰۰ والیوم ولی ۳۲ تا بیشتر پیشنهاد نمی شود |
ظرفیت پشتیبانی حداکثر ۲ ترابایت | ظرفیت پشتیبانی پارتیشن های بزرگتر از ۲ ترابایت تا ۹.۴۴ زتابایت | ظرفیت پشتیبانی حداکثر ۲ ترابایت | ظرفیت پشتیبانی پارتیشن های بزرگتر از ۲ ترابایت تا ۹.۴۴ زتابایت |
سرویس کلاستر ماکروسافت پشتیبانی میشود | سرویس کلاستر ماکروسافت پشتیبانی میشود | سرویس کلاستر ماکروسافت پشتیبانی نمیشود | سرویس کلاستر ماکروسافت پشتیبانی نمیشود |
پشتیبانی از تمام اپریشن سیستم ها از MS-DOS به بعد | پشتیبانی از اپریشن سیستم ویندوز سرور ۲۰۰۳ به بعد | پشتیبانی از اپریشن سیستم ویندوز سرور ۲۰۰۳ به بعد | پشتیبانی از اپریشن سیستم ویندوز سرور ۲۰۰۳ به بعد |